مبانی استثنائات وارد بر حریم خصوص در نظام حقوقی اسلام با تأکید بر لایحه حریم خصوصی و لایحه جامع ارتباطات و فناوری اطلاعات

چکیده همراه با تشکیل و تکامل جوامع و حکومت ها در طول تاریخ، حریم خصوصی بعنوان یکی از اساسی ترین نیازهای روحی و ذهنی بشری و بستر رشد سایر اهداف وی، بسیار مورد مناقشه قرار گرفته است؛ چرا که عموماً برای اشخاص، گسترش دایره حریم خصوصی مطلوبیت داشته ولی تحدید مرزهای این مفهوم و دست یافتن به مجوزهایی برای ورود و نقض این حق از سوی سایرین از جمله حکومت ها از رجحان خاصی برخوردار بوده است. از آنجایی که در جمهوری اسلامی ایران کلیه قوانین می بایست هم سو با موازین شرع مقدس اسلام باشد، تبیین و استخراج معیارها و مبانی نقض حریم خصوصی اشخاص گوناگون از منابع اسلامی بسیار راهگشاست از همین رو این پژوهش با نگاه اکتشافی و به شیوه ی کتابخانه ای به یافتن پاسخ آن معطوف شده است. به همین منظور ابتدا مبانی احترام حریم خصوصی در اسلام احصاء و سپس مصادیق استثنائات آن، با استناد به آیات و روایات و سیره معصومینعلیهم السلام استخراج گردیده است. در نتیجه به یکی از قواعد مهم و حیاتی اصولی در فقه که از عوامل اصلی انطباق اسلام با مقتضیات زمان و پویایی و زنده ماندن فقه است رسیدیم که همان قاعده «ترجیح و تقدم اهم بر مهم» است و سه موضوع اهمی نیز که باعث می شود بخاطر اهمیت آن، حریم خصوصی بعضی افراد با حصول شرایطی در مواقع خاص تحدید شده و یا نقض گردد عبارتند از: حفظ نظام اسلامی و عدم اخلال در آن، مصلحت اجتماعی مسلمانان و مصلحت فردی مسلمانان. واژگان کلیدی: حریم خصوصی، تجسّس، مصلحت اجتماعی، مصلحت فردی.